Knipsels uit de Kosmoheraut - Finn Audenaert

 

Finn Audenaerts Knipsels uit de Kosmoheraut is geen vrijblijvende bundel maar een caleidoscoop van absurditeit, satire en speculatieve ernst die voortdurend van gedaante wisselt. De titel suggereert knipsels, en dat zijn het ook: berichten, kronieken, groteske fabels en nachtmerries die samen een universum vormen waarin de logica uitglijdt en de verbeelding triomfeert. Het register schuift moeiteloos van barokke lyriek naar kille bureaucratische horror, van pulpachtige space opera naar fijnzinnige satire op onze hedendaagse obsessies. Wat deze bundel bindt is Audenaerts compromisloze keuze voor vervreemding: niets is veilig, geen traditie heilig, geen verhaal voorspelbaar. Het groteske grenst aan het huiveringwekkende, de lach aan de rilling. Dit is geen bundel om gedachteloos door te bladeren; dit is een kosmische krant waarvan elk artikel je dwingt stil te staan bij de absurditeit van ons bestaan. Kortom: literair ongemak verpakt als feest van inventiviteit.

En wat trof ik zoal aan in deze literaire brij? Op volgorde:

Vreugdevolle conceptie aan de standvastige einder van het wonderrijk Alfabetië
Barokke taalexplosie die grotesk en gulzig alle registers opentrekt. Onmiskenbaar charmant, maar ook vermoeiend; een sprookjesachtig toneelstukje dat vooral indruk maakt door bravoure.

Sluimervriend
Een geestverschijning die balanceert tussen melancholie en zwarte humor. Kort, puntig, maar net niet indringend genoeg om te beklijven.

Henry, portret van een gymleraar
Dystopische horror verpakt als satire. IJzingwekkend in banaliteit, bureaucratie en bloed. Dit verhaal snijdt diep en blijft knagen: verplichte topper in de bundel.

Huwelijksgeluk in drievoud
Kosmische roddelrubriek. Knipogend en kleurrijk, maar vooral een groteske pastiche. Vermakelijk, maar meer curiositeit dan noodzaak.

Klem
Apocalyptische achtervolging met politieke ondertoon. Spannend en goed getimed, maar mist emotionele diepte. Krachtig in sfeer, minder in menselijkheid.

Boerenpsalm
Een agrarische idylle wordt in één ruk omgeploegd tot een kannibalistische blasfemie. Baby’s als zaaigoed, bloemen als grafkransen. Het ritme is stroef, de beelden grotesk, en juist die kale, bijna argeloze formulering maakt het zo onheilspellend.

Los
Een verhaal van rouw en verval, waarin liefde, ziekte en vogels samenkomen. Pijnlijk eerlijk, haast ondraaglijk in zijn rauwe banaliteit. De wisseling tussen dagelijkse details en existentiële dreiging maakt dit stuk uitzonderlijk sterk, tragisch en menselijk.

Verzwolgen
Te vluchtig en vaag. Het beeld slikt zichzelf in, zonder echt na te blijven zinderen.

Beril
Een van de krachtigste verhalen. Een verstilde maar gelaagde parabel over verlies, macht en ondergang. Audenaert verweeft SF-motieven met mythologische intensiteit. Het verhaal ademt een klassieke, haast epische dreiging die je blijft achtervolgen.

Wat is er van de sport?
Speels, ironisch stukje dat nauwelijks meer is dan een knipoog. Te dun om indruk te maken.

De mijnen van Koltan
Sterk maatschappelijk geladen SF, waarin koloniale uitbuiting en futuristische mijnbouw samenkomen. Rauw, actueel en beklemmend; een verhaal dat doet denken aan klassieke sociaal-kritische sciencefiction.

Mise-en-scène
Een tussendoortje. Aardig idee, maar te vluchtig en niet memorabel.

Carlos en de kaart
Een avontuurlijke vertelling met absurde trekjes. Charmant en goed gecomponeerd, maar mist de donkere intensiteit van Audenaerts beste werk.

Hete tranen op Moerka Moerka
Groteske sciencefictionsoap. Over the top, kleurrijk en dolkomisch, maar meer pastiche dan werkelijk beklijvend.

Schrikvogel
Te schetsmatig, een vignet zonder vleugelslag.

De jongen op de dolfijn
Een sprookjesachtige vertelling die balanceert tussen naïviteit en tragiek. Liefdevol opgebouwd, maar te lichtvoetig om echt indruk te maken.

Sssterren en ssstrepen /// Pure lust
Samenwerking met Ruben De Baerdemaeker. Spetterend absurdisme, uitzinnig taalspel. Een uitzinnige, geile pastiche die plezier uitstraalt maar ook snel vermoeit.

Cultuur
Kort, bijtend essayistisch fragment. Meer een losse noot dan een volwaardig verhaal.

Telecratie
Satire op mediacratie en beeldcultuur. Scherp en eigentijds, met een onaangenaam herkenbare ondertoon. Hier toont Audenaert zijn politieke tanden.

Zeeburcht
Een sfeervolle miniatuur die vooral als decorstuk werkt. Poëtisch, maar te weinig inhoudelijk gewicht.

Neutraal
Een juweel. Audenaert fileert morele lafheid en politieke inertie met chirurgische precisie. Het verhaal voelt als een spiegel voor onze tijd: wrang, ongemakkelijk en noodzakelijk. Met sobere stijl en spitse dialogen bouwt hij een beklemmend tableau van passiviteit die levens kost. Onontkoombaar.

Dragtig
Een elegie die wrang en liefdevol tegelijk is. Geschreven naar aanleiding van Tonke Dragts overlijden, kiest Audenaert voor een sobere, schraal geformuleerde tekst waarin zwangerschap en verbeelding in één adem verbonden worden. Het gedicht getuigt van respect, maar ook van een milde ironie, waardoor de toon eerder levensbevestigend dan larmoyant klinkt. Een klein, maar sterk gebaar.

De Ziener
Intrigerend, maar te vluchtig. Een aanzet tot iets groots dat te snel dooft.

Drama voor drie kranen en een dame
Surrealistische satire, waarin het banale en het theatraal absurde samenkomen. Audenaert toont hier zijn talent om groteske toneelstukken in proza te vatten. Komisch én unheimlich.

Bar brawl!
Een karikatuur in pulpstijl. Grappig, maar niet veel meer dan dat.

Economie
Een scherp miniatuurtje dat de banaliteit van marktdenken ontleedt. Knap, maar meer een voetnoot dan een volwaardig verhaal.

De Schrik
Sterk horrorfragment: beklemmend, suggestief en efficiënt in zijn eenvoud. Een van de betere korte vondsten uit de bundel.

Mischa
Een melancholieke schets die niet tot volle bloei komt. Te fragmentarisch om echt te raken.

Tienstapsverificatie
Subliem. Bureaucratische satire meets paranoia, tegelijk lachwekkend en verstikkend. Audenaert excelleert hier in het ontleden van ons digitale tijdperk en zijn krankzinnige protocollen.

Feeën op overschot
Een vileine sprookjespastiche, amusant maar wat vrijblijvend.

Het Interstellair Kampioenschap Tijdreizen oftewel enkele partijtjes koppensnellen

Uitzinnig en exuberant. Tijdreizen als sportevenement: grotesk, chaotisch en vaak hilarisch. De overdaad maakt het soms vermoeiend, maar dit blijft een feest van ideeënrijkdom en absurditeit.

Psychohistorie / ’t Staat in de sterren geschreven / Actuaspreuk

Een speelse, fragmentarische intermezzo. Slimme verwijzing naar Asimov, maar meer vingeroefening dan volwaardig verhaal.

Topsport oftewel Marius en de mannetjes

Sterke satire op sportverheerlijking. Cynisch, bitter en herkenbaar; het verhaal legt feilloos bloot hoe prestatiecultuur grotesk ontspoort.

Wie droomt daar in het machtige Dunwich House?

Een van de hoogtepunten. Een pastiche met Lovecraftiaanse grandeur die tegelijk eerbetoon én subtiele parodie is. Donker, raadselachtig en knap gecomponeerd.

Een nieuw jaar als geen ander!

Luchtig sluitstuk, meer gelegenheidsstuk dan literair zwaargewicht. Een glimlach, maar zonder blijvende nagalm.

Knipsels uit de Kosmoheraut is een bundel die de lezer niet spaart. Finn Audenaert varieert schaamteloos van barokke taalorkanen tot droge vignetten, van bureaucratische horror tot groteske satire. Die veelzijdigheid is tegelijk de kracht en de valkuil van dit boek. Er zijn verhalen die de bundel dragen: Henry, Beril, Neutraal, Tienstapsverificatie, Dunwich House, stukken die verontrusten, uitdagen en overtuigen. Daarnaast zijn er tussendoortjes (Schrikvogel, Cultuur, Zeeburcht) die nauwelijks gewicht hebben en meer als curiosa ogen. Maar zelfs in die zwakkere momenten blijft de toon uniek: absurdisme en ernst, vermomd als kosmische journalistiek. Overwegend levert Audenaert een rijke staalkaart van zijn verbeelding, waarin de lezer tegelijk kan lachen, huiveren en zich afvragen hoe absurd de realiteit zelf eigenlijk is.
 

Petra Swaelmans
Horror recensente en Wednesday look-alike